تاریخ چاپ5 آگوست 2015

نگاهی دیگر بر هشتاد و هفت بیت نخست شاهنامه

Cafélitt 82(17/02/2012)

نگاهی دیگر بر هشتاد و هفت  بیت نخست شاهنامه ، اثر والای حکیم ابوالقاسم  فردوسی طوسی و کشف دوباره دورنگری و ژرف نگری او.

برای دستیانی به اندیشه و کشف دوباره دورنگری و ژرف نگری حکیم ابوالقاسم فرودسی طوسی از هشتاد و هفت  نخستین سروده شاهنامه آغاز می کنیم. حکیم ابوالقاسم فرودسی طوسی در این پیش‌درآمد از فشرده فشرده‌ها سخن می‌گوید. سخن از خداوند، یزدان، کدخدا، آفرینش و نهادهای اساسی آن چون پیدایش گیتی و آتش و خاک و آب و باد و رستنی و جنبنده و مردم است. با این‌همه با داده‌های کلان و بنیانی سروکار دارد و نمودار کارکرد آن‌ها را به پهنه می‌کشاند. مردم را از یکسو ساخته از جان و خرد می‌داند و از سوی دیگر از دل و روان. سخن را شاخ و برگ درخت شناخت می‌نامد و ریشه این درخت را نایافتنی می‌شمارد.

به‌نام خداوند جان و خرد سخن آغاز می‌کند و مرز اندیشه را نیز تا همین‌جا می‌داند. چه اندیشه فراتر از خود را نمی‌تواند ببیند وگرنه رنج به دیدگان دادن است. خداوند به خداوندی چند پدیده درخشان است، جان، خرد، نام، جای، کیهان و گردون سپهر. در اوج این بخش از سروده حکیم که می‌تواند چون شاه‌نوشته او شمرده شود، چنین آمده است:

ز نام و نشان و گمان برتر است

نگارنده برشده گوهر است

خواسته مادر این گفتگو بررسی این سروده در پهنه هفتاد و سه سروده نخستین است. نگاه ما بر «پایه‌نگاری» جان و خرد است. در این‌جا دو پدیده همسوی می‌گردند، نگارش برشده گوهر یا آفرینش مردم و برتری چنین نگارنده‌ای خداوند، از نام و نشان و گمان.

فردوسی، هفت سده قبل از دکارت به زنجیره اندیشه و بودن رسیده است.

نمیرم از این پس که من زنده‌ام

که تخم سخن را پراکنده‌ام

این دهقان سالخورده ایرانی سخن را چون گیاه و گل و درخت، می‌نشاند و با «حکمت» خود ما را در مقابل ژرفای اندیشه و پاک‌دلی‌اش حیران می‌گذارد.

حسن مکارمی :در شیراز به سال ۱۳۲۹  به دنیا آمدم . از پلی تکنیک تهران،دانشگاه شیراز، دانشگاه بلوچستان ،در ایران ودانشگاه کامپین، مدرسه مهندسی سانترال پاریس، دانشکده پزشکی پاریس هفت ،ومرکز مطالعات  استراژی و دیپلماسی پاریس در فرانسه، چون آموزش گیرنده و یا آموزش دهنده،عبورکرده ام. هم اکنون چنین مشغولم؛ روانکاو بالینی، عضو هییت مدیره انجمن روانکاوان منطقه لیموزن فرانسه و  نایب رییس انجمن روانپژوهان ( روانکاوان، روانپزشکان، روانشناسان .. ایرانی در فرانسه)   ؛  پژوهشگر دانشگاه سوربن،  پاریس  و با این ها خلاصه می شوم؛ یک مجموعه مقاله، دگر شنیدن گذشته ها : شامل ۱۸ مقاله،  نگاه یک روانکاو بر فرهنگ و پیرامون خود؛ شرکت در بیش از ۲۰  نمایشگاه نقاشی و خط ، شرکت در بیش ازچهل سخنرانی دو رمان، و در این آرزو زندگی می کنم؛ ساختن ایران . 

کافه پون نوف ساعت هشت شب 
کافه پون نوف برای حضور در جلسه اولین نوشیدنی را به قیمت ۶ یورو عرضه میکند.