۱۳۹۲ پنجشنبه ۵ دى
نگاه/ تیغ و سنت
سوزاندن پایه های خرافات
پژوهشهایی چون کتاب تیغ و سنت، این کار بزرگ خانم رایحه مظفریان راهگشای رفتار نسل بیدار و جوان ایران امروز میتواند باشد آنهم از چند نظر. ایشان با دقت نظر و فراصت ویژه ای به سراغ آن نکته هایی از زندگی اجتماعی امروز جامعه ما میروند که در مرزقرار گرفته اند، ولی نماینده زیربنای مشکلات عمیق اجتماعی اند. اگر چه با نگاه نخست می توان گفت که ختنه زنان، یا زندگی هم میهنان دوجنسیتی، یا ازدواج کودکان همگی مصایب اقلیتها هستند و گریبانگیرهمگان نیستند ولی با نگاهی ژرف تر همگی این مشکلات و رسیدگی درست به آنها بتدریج جامعه، نهادهای سنتی و سیاسی آن را به سمت و سوی رعایت حقوق بشرمی برد.
تغییرجامعه آینده ایران، شیوه حکومتی آن وتطابق آن با موازین اعلامیه جهانی حقوق بشر و ملحقات آن لازم و فوری است بلکه میبایست، همزمان تمامی ضایعات سنتی، خرافاتی و غیر انسانی حتی دردورافتاده ترین نقاط مملکت برچیده شود. به عبارت دیگرمبارزه با ضایعات خرافی جامعه ما هم استراژی است و هم تاکتیک. از سوی دیگر، شناخت و مبارزه باریشه های چنین بد زیستیها و کژزیستیها، از همین امروز شروع میشود. و از همین امروز است که میتوان پایه های خرافی موجود که به هر نوع نظام سیاسی امکان میدهند تا خود را بر آن ها سوار کنند، سوزاند.
کار پر بار ایشان از نظرروش نیز با ارزش است. باسخاو ت و تحمل رنج سفر، با مشکلات مالی و زندگی در مناطق دشوار با احساس مسولیتی که گاه حتی مورد اعتراض نزدیکان ایشان قرار میگرفت، کار میدانی کرده و پژوهش خود را به اتمام می رساندند. کارهای ایشان از این نظر نیز قابل تحسین است.
ایشان تنها به کار پژوهش دانشگاهی قناعت نکرده و تلاش بسیار دارند که نتیجه پژوهش های خود را به گوش هم میهنان در داخل و خارج ایران و از راه های گوناگون، نوشتن مقاله ، ایراد سخنرانی، چاپ کتاب و مقاله، و استفاده از شبکه های اجتماعی و گروه های کار، برسانند. این کار شبانه روزی ایشان نیز تقدیر فراوان دیگری می طلبد.
کتاب تیغ و سنت، ما را با ختنه زنان در کشور ما و بقیه نقاط جهان آشنا میکند و این کار به ما دیدی کلی و عمومی می دهد. از زوایای گوناگون، انسانی، فرهنگی، سنتی و بهداشتی آن را میشکافد. کتاب تلاش صادقانه ای دارد که نظر صاحبان فتاوی را به اطلاع ما برساند، با همه ابهام و مشکلاتی که این نظرات به همراه می آورند. بی گمان اثرات روانی طولانی مدت این عمل بر زنان و چگونگی راه های بازداری خانواده ها از این اقدام نیاز به کتابی دیگر دارد. شاید در امتداد این کار پژوهشی، بتوان با استفاده از دگر وسایل ارتباط جمعی، چون فیسبوک، رسانه های جمعی یا تارنماها، به نشر نتایج این پژوهش، به گونه ای که قابل استفاده برای همه اقشار مردم باشد، پرداخت.
من اطمینان دارم که همگی شیفتگان ، ایران، مردم و فرهنگ آن، دیر یا زود قدر زحمات جوانان از خود گذشته ، خوش فکر و پیگیری چون خانم رایحه مظفریان را خواهند دانست، و با دل و جان برای ادامه راه پر افتخار و به همان اندازه مشکل و خطرناک افرادی چون ایشان سرمایه گذاری خواهند کرد.
خلاصه آنکه، ایشان را می توان از راه گشایان ، از تابو شکنندگان نسل امروز ما دانست که با فراصت بر لبه تیغ راه میروند، با تحمل همه مشکلات، سیاسی، اجتماعی ، انسانی و خانوداگی مربوط به آن.
گویی ماهی های سیاه کوچک سرزمین ما تا رسیدن به اقیانوس انسان های آزاد و با شرافت چندان راهی در پیش ندارند.
